Płock z bliska, ale szybko
Autor: Janusz Stańko
Płock dziś jest raczej niedużym miastem, ale nie każdy wie, że jest to historyczna stolica Mazowsza i kraju. Historia osad, które przez wieku zajmowały teren dzisiejszego Płocka, pozostawiła za sobą jasne i czytelne sygnały dawnej świetności.
Pogaństwem silni
Płock był ważnym centrum kultu rdzennych religii dawnego państwa polskiego. W IX i X wieku na dzisiejszym Wzgórzu Tumskim istniała świątynia wraz z kompleksem obrzędowym. Wokół miejsca kultu powstał gród obronny, który rozrastał się stopniowo wewnątrz wału drewniano-ziemnego. Prawdopodobnie właśnie wówczas narodziła się nazwa Płock, pochodząca od owego płotu. Jakkolwiek Mazowsze było rdzennie i do szpiku kości polskie, to przez pewien czas stanowiło odrębny byt państwowy, którego historia nie była jednak szczególnie bujna ani barwna. Przez 10 lat istnienia państwa Miecława nie działo się wiele, jeśli nie liczyć przegranej wojny z władcami Polski. Tak oto Płock z silnej stolicy pradawnej religii stał się w niedługim czasie siedzibą biskupów mazowieckich.
Drugi Kraków
Kiedy Bolesław Śmiały został wygnany, a koronę po nim przejął Władysław Herman, do Płocka przeniesiony został cały dwór królewski i rozpoczęła się budowa katedry, która w niczym nie ustępowała tej wzniesionej na Wawelu. 
W Płocku powstawały placówki dyplomatyczne, szkoła dla młodzieży feudalnej, a także kancelaria książęca. W tym okresie to właśnie w Płocku zbiegały się wszystkie drogi w kraju – nie w Krakowie i nie we Warszawie, ale właśnie w Płocku. Tutaj niemal na stałe rezydował ówczesny władca, który po śmierci w 1102 roku przekazał władzę swoim synom, kolejno Zbigniewowi i Bolesławowi Krzywoustemu. Ponieważ ten ostatni szczególnie chętnie wplątywał się w różnego rodzaju wojenki, potyczki i poważne konflikty zbrojne, Płock rozwijał się pod pieczą ówczesnego biskupa, Aleksandra z Malonne, który, co trzeba mu oddać, umiał przyciągnąć do miasta wielmożów i zadbać o potęgę ośrodka miejskiego.
Kiedy skończył się Płock
Dziś Płock jest znany przede wszystkim z rafinerii, która jest projektem powojennym, ale tak naprawdę problemu zaczęły się już kilkaset lat wcześniej. Degrengolada polskiej szlachty i przeniesienie stolicy do Warszawy oznaczały tak naprawdę koniec świetności historycznej stolicy Mazowsza.
W XVII wieku przez miasto przetoczyły się pożary, nie wspominając o regularnych przemarszach wojsk we wszystkie strony. Doszło do tego, że u schyłku XVII wieku w Płocku mieszkało raptem półtora tysiąca osób w 140 domach. W XVIII wieku wprowadzono wprawdzie pewne reformy, ale Płock już nie powrócił do swojej dawnej świetności mimo wielu zmian na lepsze.
A dziś?
Dziś Płock pozostaje miastem zdecydowanie niedocenianym. Widać to choćby już tylko po tym, że hotele w Płocku są nieliczne, a jako miejscowość turystyczna znany jest co najwyżej na Mazowszu. Wiedza o historii Płocka jest praktycznie żadna, często nawet mieszkańcy niewiele wiedzą o tym, jakie były dawne losy ich miasta. Na szczęście liczne letnie festiwale oraz inwestycje w bazę noclegową powoli zdejmują z Płocka klątwę zapomnienia, jednak minie jeszcze bardzo dużo czasu, zanim miasto przestanie kojarzyć się z przemysłem petrochemicznym. Jeśli będziesz gdzieś w pobliżu, na pewno powinieneś zajrzeć do miasta. Urodą i bogactwem historii nie ustępuje on ani Krakowowi, ani Toruniowi, a już na pewno nie Warszawie, której historia nie jest tak piękna ani tak długa, jak historia Płocka. Warto poczuć klimat dawnej świetności i przyjrzeć się temu, jak długą drogę pokonał Płock od zarania swojej historii do dzisiejszej pozycji dość dynamicznego, choć nieco zapomnianego miasta.
Zapraszamy na Mazowsze, hotel w Płocku znajdziesz bez problemu. Hotele w Płocku czekają.
Licencjonowane artykuły dostarcza Artelis.pl.